صنایع دستی ساری

صنایع دستی ساری، موضوعی است که در این قسمت به آن خواهیم پرداخت. صنایع دستی مازندران تجلی گاه هنر مردمانی است که سال ها در خطه دریای خزر زندگی می کردند و به خلق هنرهایی پرداختند که امروزه مورد توجه همه قرار گرفته است. بطوریکه هر کدام از صنایع دستی شهر ساری و استان مازندران نشان دهنده ی فرهنگ و تمدن اقوام این منطقه هستند. صنایع دستی که در اینجا به معرفی آن ها پرداخته ایم عبارتند از نساجی، کنده کاری چوب، جوراب بافی و لاک تراشی که هر کدام می توانند بعنوان سوغات ساری انتخاب شوند.

دیگر صنایع دستی مازندران:

• نمد مالی
• حصیر بافی
• گلیم بافی
• جاجیم بافی
• سفالگری
• طراحی سنتی
• قالی بافی
• موج بافی

نساجی ساری

یکی از بنام ترین صنایع دستی شهر ساری و استان مازندارن، نساجی است. شاید نام نساجی مازندران به گوشتان خورده باشد، شهرت این برند نشانی از قدمت نساجی در این منطقه است. در اکثر روستاها و برخی از شهرهای مازندران بافت پارچه همچنان به شیوه ی سنتی مرسوم است که برخی افراد آن را بصورت دستی و برخی دیگر با دستگاه های بافندگی ساده می بافند. این پارچه ها برای کاربردهای مختلفی بافته می شوند بعنوان مثال برای لباس، لباس محلی، رومیزی، روتختی و … استفاده می شوند.

کنده کاری چوب ساری

اشیای چوبی به شکل های مختلف یکی از صنایع دستی شهرستان ساری و دیگر شهرهای مازندران است که به وفور به چشم می خورد و این فراوانی به علت در دسترس بودن چوب بعنوان ماده اولیه لازم است. هنرمندان این حرفه از چوب وسایل مورد استفاده مانند قاشق چوبی، صندوق، ظرف، مجسمه و … می سازند. چوب مورد استفاده چوب راش، فوفل،گردو و افراست که به دلیل صاف بودن سطحشان برای این کار استفاده می شوند. همچنین هنر دیگر مربوط به کنده کاری بر روی چوب منبت کاری است که با توجه به طرحی مشخص بر روی سطح مورد نظر، نقش برجسته ایجاد می کنند.

لاک تراشی ساری

لاک تراشی هنر مورد توجه روستاییانی است که در نزدیکی جنگل زندگی می کنند آن ها در گذشته بیشتر براساس نیاز کالاهای مورد استفاده ی خود را از چوب می ساختند و اکنون بیشتر جنبه تزئینی به خود گرفته است. در تعریف لاک تراشی باید بگوییم هنری است که از ریشه و چوب درختان مناسب با توجه به ویژگی های منحصر به فرد که برای این کار لازم است کالاهای مورد استفاده ساخته می شوند. چند مورد از اشیایی که توسط این هنر بوجود آمده اند لاک دانه پاش، قند چوله، تنباکو چوله، قاشق و … است.

جوراب بافی ساری

یکی از صنایع دستی که در روستاهای اطراف ساری و استان مازندران رایج است، جوراب بافی می باشد که به صورت چکمه ای با ساق بلند یا کوتاه بافته می شوند. در گذشته برای بافت این جوراب ها از پشم طبیعی گوسفندان با رنگ طبیعی و بدون هیچ طرحی استفاده می شد. البته امروزه رنگ و طرح های زیبایی در این جوراب ها دیده می شود.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی ارومیه

صنایع دستی ارومیه، در کنار جاذبه های گردشگری ارومیه نظر همه مسافران را به خود جلب می کنند، و ما قصد داریم در این بخش شما را با این آثار زیبا آشنا کنیم. صنایع دستی آذربایجان غربی تنوع و جلوه ی بی نظیری دارد به این علت که آمیخته ی هنر و تجربه ی اقوام ترک و کرد این منطقه هستند. با دیدن صنایع دستی شهر ارومیه که از ادوار گذشته بجای مانده، به اصالت و تمدن این منطقه پی میبریم. از جمله زیباترین صنایع دستی می توان به فرش دستبافت، ظریف کاری روی چوب، پیکر تراشی، رودوزی اشاره کرد و در ادامه به توضیح آن ها پرداخته ایم. همچنین به باقی این آثار فاخر در ذیل اشاره شده شده است تا با شناخت بیشتر در سفر به ارومیه، هر کدام از این صنایع دستی را با توجه به سلیقه ی خود بعنوان سوغات ارومیه تهیه کنید. 

دیگر صنایع دستی آذربایجان غربی:

• گلیم
• معرق
• سفالگری
• جاجیم
• منجیق دوزی
• ساخت وسایل چوبی 
• رنگرزی و چاپ های سنتی
• منبت کاری 

فرش ارومیه

ارومیه یکی از قطب های فرش دست بافت ایران است که در زمینه صادرات سهم خوبی را به خود اختصاص داده است. در میان شهرهای استان آذربایجان غربی خوی، ارومیه، تکاب، بوکان، شاهین دژ، میاندوآب و … در زمینه بافت فرش های نفیس پیشرو هستند اما در این میان فرش ارومیه ریز ماهی و افشار آهنین شهرهای خوی و تکاب به دلیل ظرافت و استحکام بالا، شهرت بسیاری دارند و حتی در سطح بین الملل هم شناخته شده هستند. از جمله شاخص ترین ویژگی های فرش دستبافت آذربایجان غربی رنگ و طرح آن است، که علاوه بر ثابت بودن زیباست.

ظریف کاری ارومیه

یکی از رایج ترین صنایع دستی ارومیه، ظریف کاری بر روی چوب است. در این هنر زیبا، بر اساس یک طرح مشخص قطعات چوب را برروی شی، توسط چسب قرار می دهند و مراحل انجام این کار شباهت بسیاری با منبت کاری دارد. چوب مورد استفاده در ظریف کاری چوب درخت سنجد، گلابی، گردو، صنوبر و سرو است. اگر سری به فروشگاه های صنایع دستی در ارومیه بزنید، این هنر را بر روی اشیایی همچون ظروف تزئینی، جعبه های آرایشی، دستنبند و گردنبند، میز و صندلی و … خواهید دید.

رودوزی ارومیه

رودوزی ارومیه یکی از شاخه های هنر سوزن دوزی است که برای ایجاد آن، روی پارچه ی ساده را توسط نخ های ابریشمی رنگی می پوشانند و ایجاد طرح بر روی این پارچه ها بیشتر یک طرح و نقشه ی ذهنی است. این توسط زنان و دختران خانه دار در کنار کارهای روزمره برای پر کردن اوقات بیکاری انجام می شود. می توانید رودوزی های زیبایی بر روی کفش، لباس، زیرلیوانی، رومیزی و … ببینید. 

پیکر تراشی ارومیه

پیکر تراشی هنر ایجاد مجسمه هایی از جنس چوب است. در واقع پیکر تراشی همان هنر ساخت مجسمه های سنگی یا چوبی است که از قرن ها پیش خلق شده است و حتی قدمت این هنر را در ایران می توان از روی آثاری همچون تخت جمشد متوجه شد. حال این هنر در ارومیه به شکل پیکر تراشی بر روی چوب رونق دارد و می توان این آثار زیبایی در شکل های مختلفی مانند حیوانات نظاره کرد.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی زنجان

صنایع دستی زنجان، از مدت ها پیش جایگاه ویژه ای در بین صنایع دستی ایران داشته است. اگر تاریخ زنجان را بررسی کنید متوجه قدمت و تنوع آن خواهید شد که در حال حاضر از تعدادشان کاسته شده است و آن هم مربوط به مهاجرت صنعتگران به دیگر شهرهاست. از صنایع دستی معروف زنجان می توان ساخت اشیای فلزی همچون ملیله کاری، چاقو سازی و چارق دوزی را نام برد. که هر کدام را می توانید بعنوان سوغات تهیه کنید. همچنین برای آشنایی بیشتر می توانید مطلب مربوط به سوغات زنجان را ببینید. 

دیگر صنایع دستی استان زنجان که در شهرهای مختلف این استان تولید می شوند عبارتند از:

• مسگری
• فرش 
• گلیم 
• جاجیم 
• مسگری 
• تابلوی خاتم و مینیاتور
• صنایع شیشه 
• گیوه دوزی ابریشمی و نخی
• رنگرزی
• سفالگری
• هنر حکاکی روی مس

ملیله کاری زنجان

ملیله کاری از صنایع دستی معروف زنجان است و بر اساس شواهد تاریخی می توان ثابت کرد قدمت آن به قرن دهم هجری بر میگردد، که در دوران سلجوقی رونق گرفت و همزمان با حکومت صفویان به اوج خود رسید. همچنین نمونه های باقی مانده و آنچه در آثار و سفرنامه های قدیمی دیده می شود گواهی بر قدمت هنر ملیله کاری هستند. در کتب تاریخی بسیاری به فلزکاری بعنوان یکی از صنایع دستی زنجان اشاره شده است که ملیله کاری شاخه ای از این صنعت است. ملیله کاری تا قبل از حکومت پهلوی یکی از هنرهای بومی زنجان بود اما پس از آن هنرمندان این حرفه به شهرهای تهران، اصفهان و… مهاجرت کردند و این هنر در دیگر نقاط ایران رواج یافت. در هر صورت با سفر به شهر زنجان می توانید از دیدن این هنر زیبا به شکل شربت خوری، قاب عکس، بشقاب، جعبه ی جواهرات،شکلات خوری، شیرینی خوری و ظروف تزیینی لذت ببرید. نقش هایی مورد استفاده در ملیله کاری بته ترمه، جقه، برگ فرنگی، برگ، غنچه، پیچک و … است. ناگفته نماند ملیله کاری زنجان در ایران جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است.

چاقو سازی زنجان

از معروفترین صنایع دستی زنجان ساخت چاقو است که در سطح کشور شهرت بسیاری دارد. این هنر به مدت ها پیش بازمیگردد که نسل به نسل، به هنرمندان معاصر  انتقال یافته است. با وجود وارد شدن ابزارهایی برای ساخت چاقو از زحمت هنرمندان این عرصه کاسته شده است و همچنان کیفیت بالایی دارد. چون در ساخت چاقو قدرت بدنی زیادی بکار گرفته می شود، معمولا جوانان مشغول این کار هستند و استادکاران قدیمی به آموزش میپردازند. چاقوها معمولا از فولاد استیل محکم و ضد زنگ درست میشوند که بعد از اجرای عملیاتی همچون چکش کاری و حرارت دادن به فلز سختی تبدیل می شوند و بر برش و تیز بودن چاقو موثر است. تناسب، ظرافت، قدرت در برش و نحوه ی آبکاری فلز از جمله مشخصات برجسته چاقوی زنجان است. انواع چاقوهای که در زنجان تولید می شوند عبارتند از چاقوی ضامن دار، ساده، میوه خوری، مرکب، کاردهای شکاری، کاردهای کمری، کاردهای آشپزی و قلم تراش.

چاروق دوزی زنجان

چاروق نوعی کفش است که در گذشته برای عبور از مناطق سخت و کوهستانی از چرم گاو و با نخ ابریشمی یا نخ گلابتون می دوختند. این هنر به دوران ساسانیان بازمیگردد و اوج رونق آن مانند بسیاری از صنایع دستی شهرهای ایران به دوران صفوی می رسد. تنوع در نقش و طرح های این چاروق نظر هر هنرمندی را به خود جذب می کند. انواع مختلف چاروق تمام چرم، توری، پرده بند، تمام پوست و… هستند. که هر کدام از این نوع ها روش و سبک خاصی در ساخت دارند و از  جنس چرم، پنبه، ابریشم و پوست عمل آورده درست می شوند. امروزه چارق های بیشتر زنانه بوده و جنبه ی تشریفاتی دارد. این چاروق ها می توانند سوغاتی های زیبای برای اقوامتان باشند. همچنین برای آشنایی با دیگر ره آوردهای زنجان میتوانید متن سوغات زنجان را بخوانید.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی شهرکرد

در این سایت صنایع دستی شهرکرد بیان میشود چرا که با شیوه های مختلف در تولید، تنوع بسیاری دارند. دلیل این تنوع، وجود عشایر و روستاییانی است که در تولید این هنرهای دستی سهم بسزایی دارند و همچنان به شیوه های سنتی انجام میدهند و تولید کارگاهی و مدرن جایگاهی ندارد. صنایع دستی استان چهارمحال بختیاری به دو گروه تقسیم میشوند یک گروه آن صنایعی است که به نیروی زیادی نیاز دارد و توسط مردان انجام می شود مانند نمد مالی و گروهی دیگر هم توسط زنان هنرمند تولید می شوند مانند انواع دستبافت ها. صنایع دستی در این منطقه بیشتر بعنوان یک فعالیت جنبی در کنار مشاغل اصلی است. معمولا زنان خوش ذوق و هنرمند بختیاری برای پر کردن اوقات فراغت خود مشغول به این حرفه هستند. از جمله مهمتریین صنایع دستی شهر کرد چوقا یا چوخا بافی، خرسک بافی، جاجیم بافی، نمکدان بافی، وریس بافی، خورجین بافی و تولید سیاه چادر است. 

از دیگر صنایع دستی چهارمحال بختیاری می توان موارد زیر را نام برد:

• گبه
• بافته های پشمی مانند کلاه و دستکش
• گیوه
• نمد
• گلیم
• قالی و قالیچه
• جل روزینی
• قفل سازی
• پلاس
• کمچه دان
• سفره آردی
• بافته‌های خانگی نظیر کلاه نمدی، عبا، نمد، گهواره و کوبه

چوقا شهرکرد

چوقا یا چوخا یکی از صنایع دستی محلی شهرکرد است که بیشتر مورد نیاز عشایر است. چوقا نوعی بالا پوش مردانه است که زنان بختیاری چوقا را به وسیله ی دار بصورت افقی و تک نفره با نخ بسیار ظریف و نازک می بافند. نخ بکار رفته معمولا از پشم سفید رنگ درست میشوند و در آن خطوط مشکی و آبی تیره استفاده میکنند. بهترین نوع چوقا بوسیله ی زنان کیارسی بافت می شود که به «کیارسی بف» معروف می باشد و از ویژگی های آن بافت ظریفش است.

خرسک بافی شهرکرد

خرسک فرشی است که در بین عشایر و روستاییان بسیار پرکاربرد است. و علت ابداع این نوع فرش ها که درشت بافت هستند و پرزهای آن ها گرفته نمی شوند این است که سطح ناهموار زمین را می پوشاند. در بافت خرسک از هیچ طرح و نقشه ی از قبل تعیین شده ای استفاده نمی کنند بلکه بافندگان این فرش ها از طبیعت و ذهن خود الهام میگیرند.

جاجیم شهرکرد

جاجیم یکی از دست بافت های رایج سنتی زندگی ایرانی است. جاجیم را به شکل نوار های بارک با عرض کم می بافتند و پس از آن قطعات از این نوار های باریک را در کنار هم می دوزند و کاربردهای متفاوتی دارد مانند روانداز، زیرانداز، رختخواب پیچ و … همچنین بختیاری ها از آن ها به منظور حمل گهواره ی کودک بر پشت مادر استفاده می کنند. 

نمکدان شهرکرد

نمکدان که به آن «چنته» هم می گویند از جمله دستبافت های زنان بختیاری است که بیشتر برای مصرف خود می بافند. و از آن در نگهداری و جابجایی خوراکی ها و نمک استفاده می کنند. در مناطق چلگرد، کوهرنگ، لردگان این محصول تولید می شود. لایه رویی نمکدان از جنس فرش و لایه ی زیرین آن جاجیم است.

وریس شهرکرد

وریس شهرکرد که به آن وریسین یا ویریس هم گفته می شود نوعی تسمه است که از ابریشم توسط زنان عشایر بافته می شود و در زندگی عشایر کاربردهای بسیاری دارد. همچنین از آن بعنوان طناب استفاده میکنند.

خورجین بافی شهرکرد

بافت خورجین از دیگر صنایع دستی بختیاری است که بیشتر جنبه خود مصرفی دارد. در این دست بافت ها هیچ گرهی استفاده نمی کنند و بوسیله ی زنان عشایر بر روی دارهای افقی بافته می شوند. عشایر از خورجین ها برای نگه داری اشیای ارزشمند و نفیس خود استفاده میکنند.

«خور» همانند خورجین بافته می شود که از آن را حمل برنج، جو، آرد، گندم و سایر اقلام اینگونه استفاده می کنند.

سیاه چادر شهرکرد

سیاه چادر از جمله صنایع دستی عشایر است که توسط آنان و به منظور استفاده خود برای سکونت در آن ها بافته می شود. جنس سیاه چادر از پشم است و برای بافت آن ده تا پانزده روز زمان نیاز است. علت استفاده از موی بز در بافت سیاه چادر در برابر سرما و گرما مقاوم است و در هنگام بارش باران به علت رطوبت متورم می شود و آب را به داخل چادر نفوذ نمی دهد. همچنین در مقابل باد مقاوم می باشد و زمستانی گرم و تابستانی سرد دارد.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی قم

صنایع دستی قم، در کنار اماکن زیارتی و سوغاتی های آن می تواند یکی از جاذبه های گردشگری ایران باشد. صنایع دستی شهر قم به دلیل موقعیت زیارتی این شهر، که پذیرای مسافران داخلی و خارجی زیادی است، بازار پر رونقی دارد و بخوبی به دیگر کشورها معرفی می شود و نشانی از فرهنگ و هنر این شهر زیارتی است. از صنایع دستی معروف قم می توان به قالی دستبافت قم اشاره کرد که در بین قالی های دستبافت ایرانی جایگاه بالایی دارد و همچنین به هنرهایی چون معرق کاری، مروار بافی و نقاشی های سنتی نظر همگان را به خود جلب می کند. در ادامه شما را بیشتر با این صنایع دستی زیبا آشنا خواهیم کرد. 

دیگر صنایع دستی استان قم عبارتند از:

• خرمهره سازی
• سنگ تراشی
• خراطی چوب
• درودگری
• سرامیک سازی و سفالگری
• گیوه
• شیشه گری
• چلنگری، تولیدات فلزی فرفورژه ای
• تزیینات معماری
• بافته های سنتی

خرمهره سازی قم

خرمهره یکی از معروف ترین صنایع دستی و سوغات شهر قم است که ساخت آن از گذشته های دور تا به امروز همچنان پابرجاست. خرمهره سنگ های آبی رنگ یا فیروزه ای هستند که بیشترین کاربرد آن ها برای دفع چشم زخم می باشد، دلیل استفاده از رنگ آبی ملایم آرامش بخش بودن و علت دیگر آنست که به اعتقاد گذشتگان دفع کننده ی انرژی های منفی است. ریشه ی ساخت خرمهره به 5000 قبل بازمیگردد و در دوران هخامنشیان و اشکانیان بسیار مورد استفاده بود. همچنین در مصر هم از قدمت طولانی برخوردار است و شواهد نشان از آن دارد که این سنگ ها ابتدا در ایران تولید شده و سپس توسط شاهزاده ایرانی بعنوان هدیه به مصر برده شد. خرمهره تنها در ایران کاربرد ندارد و در کشورهای خارجی همچون آلمان از این هنر استقبال شده است و خرمهره را به نام شهر قم می شناسند به گونه ای که  به آن تکنیک قم می گویند. در سفر به قم خرید این گردنبندهای فیروزه ای رنگ را فراموش نکنید.

قالی قم

قالی های دستبافت قم یکی از مشهورترین صنایع دستی قم هستند. این شاهکار هنری در خانه های مردم ایران جایگاه ویژه ای دارد و طرح ها و بافت زیبای آن نظر همه را به خود جلب می کند و همچنین سهم بسزایی در صادرات ایران دارد. اگر سری به تیمچه ی فرش فروشان بازار قم بزنید می توانید انواع فرش های زیبای قم را بببنید و به قدمت این هنر زیبا پی ببرید. فرش و قالی قم از نظر رنگ، نوع بافت، پرز و الیاف نمای کلی از فرش ایران را نشان می دهد و ترکیبی از تمام سبک های ایران است. همچنین جنس آن ها بیشتر از ابریشم، پشم و کرک است و از نظر جنس تار و پود به «گل ابریشم» و «چله ابریشم» معروفند. از دیگر ویژگی ها می توان به طرح های بکار رفته در آنها مانند بته ای، شکارگاه، جوشقانی، لچک ترنج، محرمان، شاه عباسی، بندی خشتی و … اشاره کرد. این قالی های زیبا نظر گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جلب میکند. 

معرق قم

یکی دیگر از صنایع دستی و سوغات قم تابلوهای معرق بسیار زیبای آن است. که هنرمندان حاذق و ماهر به آفریدن آن مشغول هستند. در معرق کاری روی چوب طرح سنتی را ایجاد می کنند و توسط چکش، قلم و وسایل نجاری داخل آن را خالی می کنند سپس جای خالی را با چوب های رنگی، فلزی، سنگی،سرامیکی و صدفی پر میکنند که جلوه  بسیار زیبایی دارد. همچنین ناگفته نماند از معرق تنها برای ساخت تابلوهای هنری استفاده نمی شود بلکه در ساخت مبل، میز، صندلی و برخی وسایل تزئینی استفاده می کنند.

مروار بافی قم 

مرواربافی یکی از هنرهایی است که در شهرهای دیگر ایران هم به چشم می خورد. مروار بافی نوعی بافت حصیر می باشد که ترکه مورد استفاده در آن مروار است و در اطراف تهران، ملایر، کرج و … بعمل می آید. روش کار مروار بافان به این صورت است که مروار را پس از تمیز کردن در آب جوش می گذارند و سپس لایه ی رویی آن را می گیرند و به شکل سبد، ظروف، مبل و … می بافند. این هنر در شهر قم قدمت چندانی ندارد و یکی از صنایع دستی نوپاست. همچنین این مروارها می توانند انتخاب مناسبی به عنوان سوغات قم هم باشند.

نقاشی سنتی قم

هنرمندان بسیاری در شهر قم مشغول خلق طرح های زیبایی بر چوب، شیشه، سفال، چرم و چینی هستند. این آثار هنری جلوه ی زیبایی دارند که می توان جلوه آن را در گوشه و کنار شهر قم دید. طرح های مورد علاقه ی نقاشان قم اسلیمی، نقوش ختایی، منظره، شکارگاه، گل و جانوران مختلف هستند. که هر ببیننده ای را بر اساس سلیقه اش به خود جذب میکند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی اهواز

صنایع دستی شهر اهواز، موضوعی است که در این قسمت به تفصیل برای شما توضیح خواهیم داد. اهواز از زیباترین شهرهای ایران است که در دل خود کارون را جای داده و جلوه ی فوق العاده ای برای این شهر داده است. در کنار این جاذبه های زیبا، بازدید از صنایع دستی شهر اهواز هم خالی از لطف نیست این آثار که نمادی از فرهنگ و هنر مردم خوزستان است تمدن این منطقه را به ما نشان می دهد. از جمله زیباترین صنایع دستی اهواز گلیم بافی، خراطی، قلم زنی، بوریا بافی، عبابافی است که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد. همچنین برخی از این صنایع دستی در کنار سوغات اهواز می تواند سلیقه شما را برای تهیه سوغات راضی کند.

دیگر صنایع دستی استان خوزستان عبارتند از:

• حصیربافی
• سبد بافی
• کپو بافی
• فلز کاری
• قالی و قالیچه بافی
• نمدمالی

گلیم بافی اهواز

گلیم بافی یکی از ارزشمندترین صنایع دستی اهواز می باشد که بیشتر به دست زنان و دختران روستایی و عشایر بافته می شود. گلیم هم، همانند قالی توسط دار بافته می شود با این تفاوت که به آن زیراندازی بدون پرز گفته می شود. گلیم هر منطقه مشخصات مختص به خود را دارد، گلیمی که توسط روستاییان عرب نشین اهواز بافته می شوند تار و پود پشمی دارند و رنگ مورد استفاده در بافت آن ها سبز، نارنجی، صورتی، قرمز، سرمه ای، سفید و آبی است. همچنین طرح های استفاده شده در آن ها هندسی و الهام گرفته از ذهن می باشد. یکی از معروف ترین گلیم های بافته شده در استان خوزستان گلیم مربوط هفتکل است که از زیبایی خیره کننده ای دارد.

خراطی اهواز

خراطی هنری است که بر روی چوب توسط ابزاری مخصوص، طرح هایی را ایجاد می کنند. در خوزستان این هنر بیشتر در شهرهایی چون دزفول و بهبهان انجام میشود و آثار زیبایی که تولید می شود را هم در این شهرها و هم در اهواز می توانید ببینید. ابزار مورد نیاز برای خراطی اره، مته، دستگاه خراطی است و چوب مور استفاده باید نرم و مرطوب باشد که چوب درخت سپیدار و توسکا گزینه های مناسبی هستند. با این هنر زیبا معمولا آثاری همچون مبل، گهواره، ظروف تزئینی، تابلو، گلدان و … درست می شود. این آثار فاخر می توانند سوغات مناسبی برای اقوام و خویشان از سفر اهواز باشند.

قلم زنی اهواز

قلم زنی یکی از هنرهایی است که در شهرهای مختلف ایران رواج دارد. این هنر سبب خلق ظروف تزئینی می شود که هر کسی را به خود جذب می کند. اگر بخواهیم از هنر قلم زنی تعریف ارائه دهیم، می توان گفت هنر قلم زنی اهواز طرح انداختن بر روی فلزات مختلف است. روش کار در قلمزنی به این صورت است که درون ظرف از خاک اره یا قیر آمیخته با خاکستر پر می شود و بر روی آن طرحی رسم میکنند و با چکش و قلم بر روی طرح ها حالتی فرو رفته ایجاد میشود و پس از آن نواحی فرورفته را با خمیر مینا پر می کنند و در کوره می گذارند. گذاشتن در کوره سبب ایجاد یک لایه ی لعابی رنگی و شفاف بر روی قسمت های فرورفته می شود.

 

بوریا بافی اهواز

بوریا نوعی حصیر زیر انداز است که از نی های مردابی که در استان خوزستان به وفور یافت می شود، درست می شوند. بافت بوریا کمی سخت است و به نیروی بدنی زیادی نیاز دارد به همین علت توسط مردان بافته می شوند. از بوریا تنها بعنوان زیرانداز استفاده نمی کنند برای پوشاندن سقف خانه هم گاهی کاربرد دارد. این نوع حصیر بیشتر جنبه خود مصرفی در بین مردم خوزستان دارد.

عبا بافی اهواز

عبا بافی خوزستان یکی از هنرهای سنتی است که قدمت آن به بیش از 500 سال می رسد. در گذشته عبا بافی بیشتر در شهرهایی همچون سوسنگرد، شوش، بهبهان و دزفول رایج بوده است اما امروز در شهر سوسنگرد و بهبهان انجام می شوند. رنگ عباهای بافته شده در این مناطق بیشتر سیاه، شیری، خاکستری و خرمایی هستند. همچنین از نظر جنس بافت دو نوع می باشند، یک نوع که توسط نخی نازک بافته می شود و در فصل تابستان کاربرد دارد و نوع دوم تار و پودش متراکم تر است و مناسب فصل زمستان می باشد.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی بوشهر

صنایع دستی شهر بوشهر به دلیل وضعیت آب و هوایی و اقلیمی نقش مهمی در وضعیت اقتصادی مردم این منطقه دارد و از تنوع محدودی برخوردار است. کشاورزی در این بخش رونق چندانی ندارد و مردم این منطقه تلاش می کنند با آنچه طبیعت در اختیارشان قرار داده محصولاتی را بسازند که منبع درآمدی خوبی برایشان باشد. در این بین مشهورترین صنایع دستی بوشهر گبه، سوزن دوزی، حصیربافی، گرگوربافی، گلافی هستند. شما می توانید برخی از صنایع دستی استان بوشهر که به آن اشاره کردیم را بعنوان سوغات تهیه کنید و برای آشنایی بیشتر با سوغاتی های خوراکی بوشهر به مطلب مربوط به سوغات بوشهر مراجعه کنید. دیگر صنایع دستی استان بوشهر عبارتند از:

• قالی
• سفال
• گیوه
• مشک
• زنبیل
• گلیم بافی
• تور
• نساجی
• مصنوعات رودوزی
• جاجیم
• دلوچه سازی

گبه بوشهر

گبه بوشهر، یکی از پرطرفدارترین صنایع دستی بوشهر و خانگی در استان بوشهر ست که زنان هنرمند و خوش ذوق به بافت آن مشغول هستند. این هنر بیشتر در نقاط روستایی بوشهر رایج است و بعنوان یک شغل اصلی دیده می شود. گبه یکی از محبوب ترین فرش هایی است که در خانه های ایرانی به چشم می خورد و زیبایی خاصی به آنها می دهد پس می توانید آن را بعنوان یک سوغات زیبا از شهر بوشهر تهیه کنید.

نمد مالی بوشهر

نمد یکی از صنایع دستی سنتی بوشهر، رایج است که در گوشه و کنار ایران درست می شود و هنرمندان بوشهری هم به خلق این زیراندازهای زیبا مشغول هستند. همانطور که می دانید نمد نوعی زیرانداز است که به علت وزن کم و نم گیر بودنش در بین عشایر پرطرفدار است و بعضی اوقات برای تزیین استفاده می شود.

سوزن دوزى بوشهر

سوزن دوزی یکی از هنرهای قدیمی است که در بین زنان هنرمند برای پر کردن اوقات فراغتشان انجام می شود. در واقع سوزن دوزی نوعی گلدوزی بر روی پارچه های ساده در رنگ های مختلف است و طرح های مورد استفاده در آن محلی و سنتی هستند همچون طرح های هندسی ساده ای که جلوه ی خاصی را خلق می کنند. محصولات تهیه شده با این هنر رومیزی، کوسن، زیربشقابی و … هستند و همچنین سوغات بوشهر خواهند بود.

حصیر بافی بوشهر

درخت نخل کاربردهای بسیاری دارد علاوه بر استفاده از خرما و فرآورده های حاصل از خرما، از شاخ و برگ آن برای بافت حصیر(زیرانداز)، سبد و بعضی از ظروف کاربردی استاده می کنند. این صنایع بسیار زیبا هستند و در بین مردم بوشهر و جنوب کشور کاربردهای بسیاری دارند.

گلافی بوشهر

گلافی به معنای لنج و قایق سازی است. این حرفه به دلیل اینکه بوشهر و بیشتر شهرهای این استان در کنار دریا قرار دارند از قدیم الایام رونق داشته است و سابقه ی آن به دوران افشاریه می رسد. هنر گلافی در گذشته بصورت دستی و سنتی اجرا می شد اما به دلیل سختی بسیار در تولید امروزه شکل کارگاهی و صنعتی به خود گرفته است. مصالح اولیه مورد استفاده چوب مقاوم در برابر رطوبت می باشد که در اسکلت آن استفاده می شود و تخته های هندی به نام سای که برای بدنه اش استفاده می کنند.

گرگور بافی بوشهر

گرگور نوعی قفسه های سیمی بصورت مشبک هستند که برای صید در مناطق بندری استفاده می شوند. ارتفاع آن ها بسته به شرایطی همچون نوع شناور و محل صید یک تا سه متر است. این وسیله در بوشهر شهرت بسیاری دارد و در کنار ساحل و مناطقی که لنج های ماهیگیری هستند به چشم می خورند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی قزوین

صنایع دستی شهر قزوین موضوعی است که در این بخش به آن میپردازیم. در گذشته دو عامل بسیار مهم در رونق و قدمت صنایع دستی شهر قزوین موثر بود یکی تمدن و دیگری الهام گرفتن از طبیعت که بعنوان مثال سفالگری یکی از این هنرهاست. اما با این وجود در حال حاضر، صنایع دستی استان قزوین رونق زیادی ندارد و بعنوان یک سرگرمی در کنار مشاغلی همچون دامپروری و کشاورزی انجام می شود. از جمله صنایع دستی قزوین آینه کاری، جاجیم بافی، نقاشی و تذهیب، خوشنویسی، نم نم دوزی هستند که در ادامه مطالبی برای آشنایی بیشتر شما آورده ایم. 

صنایع دستی استان قزوین عبارتند از:

• گلیم بافی
• فرش بافی
• موج بافی
• گیوه دوزی
• منبت کاری
• گلابتون دوزی
• پن بافی (نوار بافی)
• سنگ تراشی و حکاکی 

آینه کاری قزوین

یکی از صنایع دستی مهم قزوین در گذشته آیینه سازی است که هنرمندان این حرفه توسط آینه و شیشه های رنگی جلوه ای زیبا را به در، پنجره و … می دادند. امروزه این آثار زیبا در بسیاری از اماکن مذهبی و تاریخی به چشم می خورد. همچنین وسایلی آراسته به این هنر که امروزه بعنوان عتیقه نام برده می شوند.

جاجیم بافی قزوین

جاجیم بافی جز صنایع دستی است که در دیگر شهر های ایران هم رونق دارد. سابقه ی این هنر در قزوین بسیار طولانی است. اما در حال حاضر جاجیم بافی دیگر رونق گذشته را در قزوین ندارد و بسیاری از کارگاه های تولید جاجیم تعطیل شده اند و بیشتر شغل خانگی برخی از زنان است. در اینجا مراحلی را که در گذشته برای بافت جاجیم انجام میشد آورده ایم برای جاجیم بافی ابتدا پشم گوسفندان را میچیدند و پس از آن توسط مواد گیاهی و محلی رنگ می کردند. سپس از پشم رنگ شده نخ ها را تولید میکردند و جاجیم می بافند. اما امروز دیگر این مراحل را طی نمی کنند و از کامواهای رنگی جاجیم را می بافند و بیشتر جاجیم بافی در فصول پاییز و زمستان که انجام می شود.

نم نم دوزی قزوین

نم نم دوزی هنر آراستن پارچه با مهرهای بسیار ریز که به آن ها منجوق می گویند، است. مانند کیف پول، جای قیچی، سرمه دان، جای شانه، جای مهر و … . این صنایع هنری زیبا بسیار جذاب هستند و نظر همه ی مسافران قزوین را به خود جلب می کند. همچنین می توانید بعنوان سوغاتی از شهر قزوین تهیه کنید.

نقاشی پشت شیشه قزوین

کشیدن نقاشی هایی پشت شیشه الهام گرفته از دوران صفویه، در دوران قاجار متولد شد و تا آنجا پیش رفت که قزوین را مرکز تولید این هنر شد. اما از آنجا که این آثار زیبا در موزه های بزرگ بدون نام و نشان پراکنده شدند، هنرمندان این عرصه و این هنر گمنام ماندند.

نقاشی و تذهیب قزوین

نقاشی یکی از هنرهای بنام قزوین بوده است. یکی از صنایع دستی قزوین مربوط به کشیدن نقاشی بر روی در، دیوار، سقف اتاق ها بوده که بر روی آن روغن جلا می زدند. رنگ های بکار رفته در این زمینه طبیعی بوده و ثبات و جلوه بسیاری داشتند.

خوشنویسی قزوین

قزوین به دلیل اینکه مهد پرورش هنرمندان خطاطی همچون میرعماد حسنی قزوینی بزرگترین استاد خط نستعلیق و میرمحمدحسین عمادالملک سیفی حسنی قزوینی است برتری بزرگی نسبت به سایر شهرهای ایران در این حرفه دارد. شما می توانید آثار خوشنویسی این هنرمندان و دیگر خوشنویسان را در قزوین بیابید و از دیدن این هنرهای زیبا لذت ببرید.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی بندرعباس

صنایع دستی شهر بندرعباس، در میان مردم این شهر جایگاه ویژه ای دارد و به نوعی نشان دهنده ی آداب و رسوم و همچنین فرهنگ غنی مردم استان هرمزگان است. علاوه بر تعداد زیاد صنایع دستی استان هرمزگان با توجه به اقلیم آب و هوایی و قرار گرفتن در کنار دریا می توان تنوع بسیاری در این میان دید. مهمترین صنایع دستی هرمزگان به چند دسته تقسیم میشوند گروهی شامل هنرهایی است که توسط محصولات دریایی همچون صدف و … آفریده می شوند. دسته ای دیگر مربوط به صنایعی مانند تور ماهیگیری و کشتی سازی و … می شود و گروه دیگر مربوط به آراستن لباس های سنتی این منطقه است مانند گلابتون دوزی، شک بافی، خوس دوزی، بادله دوزی. همچنین خرسک بافی هم یکی دیگر از صنایع دستی بندرعباس است که در این منطقه به چشم میخورد.

دیگر صنایع دستی معروف بندرعباس عبارتند از:

• حصیربافی
• سفالگری سنتی
• گلیم بافی
• لباس محلی
• شیریکی پیچ
• چادرشب بافی
• چنته بافی

گلابتون دوزی بندرعباس

گلابتون دوزی یا زردوزی جزء رایجترین صنایع دستی بندرعباس و استان هرمزگان است. در ایران این هنر نام های مختلف گلدوزی، برودری دوزی، کمان دوزی و کم دوزی را به خود اختصاص داده و در شهرهایی چون بندرعباس، بندر لنگه و میناب این هنر دوزندگی رونق بسیاری دارد. در توضیح گلابتون دوزی میتوان گفت هنری است که روی پارچه را بر اساس طرحی با نخ های طلا می بافند ولی در ایران بجای استفاده از طلا، نخ های ابریشمی که با روکش فلزی به رنگ طلایی یا نقره ای پوشیده شده اند استفاده می کنند. جلوه و زیبایی این هنر را می توان در لباس های محلی زنان و دختران هرمزگان و جنوب کشور دید. همچنین استفاده هنر گلابتون دوزی تنها در لباس های زنانه نیست بلکه می توان بر روی کوسن، پشتی، سجاده، جلد قرآن، شلوارهای زنانه و تابلو دید.

خرسک بافی بندرعباس

خرسک عبارت است از بافت نوعی فرش با پرزهای بلند و درشت که بافت آن با رنگ های بسیار محدود انجام می شود. در بافت سنتی آن از رنگ طبیعی پشم استفاده می شد ولی امروزه شاهد رنگ های متنوع دیگری هم هستیم. پرز و تار و پود کلفت آن از پشم است و از پود رو استفاده نمی شود. در قدیم از آن به عنوان روانداز هم استفاده می کرده اند. امروزه از این نوع بافت برای تولید پادری و کناره در اندازه های مختلف استفاده می کنند. نقوش خرسک معمولاً هندسی بوده و بافت آن در روستای “درتوجان” رواج دارد.

شک بافی بندرعباس

شک بافی، بافت نوعی نوار با نخ های فلزی طلایی و نقره ای رنگ است. در بندر عباس از این هنر برای تزئین لباس ها مانند آستین، دوریقه، اطراف مقنعه و سجاده استفاده می کنند. برای درست کردن این نوارها ازجوغن که نوعی هاون چوبی است، قرقره، بالشتک، نوار فلزی نقره ای و طلایی استفاده می کنند. شک با توجه به نیاز مصرف کننده اندازه های مختلفی دارد از شش میلیمتر تا پنج سانتیمتر و با توجه به اندازه عرضش نام های مختلفی دارد که به تعداد از آن ها اشاره کرده ایم زری یک فضله، زری دو فضله، شک، عین القمری، گل اشرفی ساده، سن المشار، قیچی لوزی، مرافعی، کله کجی، گل اشرفی کله قندی و … که در این میان کم عرض ترین نوع آن زری یک فضله و عریض ترینش مرافعی  می باشد. مشهورترین شک مربوط به شهر رودان استان هرمزگان است و شما میتوانید این هنر را بر روی بسیاری از لباس های سنتی بندرعباس ببینید.

 

بادله دوزی بندرعباس

بادله دوزی که به تلی بافی هم شهرت دارد و همانند شک بافی برای آراستن لباس های زنانه مخصوصا لبه ی شلوارهای زنانه استفاده می کنند. تله نوارهایی است با عرض پانزده سانتیمتر که از کنار هم قرار گرفتن چند نوع زری درست می شود، که زری بزرگ در وسط و کوچکتر ها در اطراف قرار می گیرند. شلوارهایی که بادله دوزی شده بیشتر توسط نوعروسان جنوب استقاده می شود. 

خوس دوزی بندرعباس

خوس دوزی هنر آراستن پارچه ها توری توسط نوار نقره ای و یا ستاره های فلزی است. از این حرفه در تزیین چادر زنانه که در زبان محلی دستار می گویند، مقنعه، روسری کوچک یا جلبیل استفاده می کنند. پارچه ی استفاده شده در خوس دوزی معمولا مشکی است و گاهی از پارچه هایی به رنگ زرشکی یا سبز استفاده می کنند.

صنایع دستی دریایی بندرعباس

 با قدم زدن در بازارهای بندرعباس و دیگر شهرهای هرمزگان مانند کیش، قشم،… می توان صنایع دستی زیبایی را دید که به صورت مجسمه، تابلو و اشیاء گوناگون از مواد اولیه که از دریا بدست می آیند مثل صدف، گوش ماهی، استخوان ماهی، حلزون، مرجان و … درست می شوند.      

توربافی بندرعباس

تور یکی از وسایل مورد استفاده در ماهیگیری و از صنایع دستی توربافی بندرعباس می باشد. توربافی معمولا توسط صیادان انجام می شود، که بصورت موروثی نسل به نسل چرخیده است. امروزه شاهد هستیم که با پیشرفت صنایع کارگاهی درصدی از تور مورد نیاز صیادان بصورت صنعتی از طریق شیلات تامین می شوند و درصدی دیگر بصورت دستی توسط صیادان بافته می شوند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی یزد

صنایع دستی شهر یزد از جمله مواردی است که از قدیم الایام با زندگی مردم یزد عجین شده است. یکی از دلایل روی آوردن مردم یزد به ساخت هنرهای دستی شاید اقلیم و شرایط آب و هوایی بود که اوضاع اقتصادی نامناسبی را بوجود آورده بود . این موضوع سبب شد امروزه تنوع زیاد صنایع دستی شهر یزد را شاهد باشیم و توجه همه صنعتگران و هنرمندان را به خود جلب کند بطوری که امروز شاهد تولید بسیاری از صنایع دستی یزد بصورت کارگاهی و کارخانه ای هستیم مانند صنایع نساجی. از جمله صنایع دستی استان یزد که نمونه بارز هنرهای قدیمی زنان و مردان یزد است، می توان به شعربافی، زیلو بافی، ترمه، دستبافت هایی چون شمدبافی، دندانه بافی، دستمال یزدی، شال بافی اشاره کرد که توضیحاتی درباره ی هر کدام آورده ایم.

دیگر صنایع دستی معروف یزد عبارتند از:

• قالی بافی
• سفال و سرامیک
• گیوه بافی
• کاشی سازی
• زرگری
• جاجیم
• چادرشب
• مخمل
• خورجین
• جیم
• پتو
• سجاده
• لنگ
• قناویز
• دارایی (ایکات)
  

زیلوبافی یزد

زیلو یکی از قدیمی ترین صنایع دستی یزد است که به دوران پیش از اسلام باز میگردد. همچنین از کالاهای تجاری کشور بوده است. زیلو به علت ایجاد خنکی، در فصل تابستان بسیار استفاده می شد. یکی مهمترین مراکز مهم زیلو بافی شهر میبد یزد است که قدیمی ترین زیلو در حال حاضر به این منطقه نسبت داده می شود و می توان آن را در مسجد جامع شهر میبد دید. به دلیل دوام زیلو نسبت به فرش های پشمی این زیراندازها بسیار مورد استفاده بوده و یکی از مشاغل درآمدزایی یزد محسوب میشد. نخ مورد استفاده در بافت زیلو پنبه است و طرح های بسیار زیبایی همچون زلفک، رکنه دونی، هشت پر بزرگ و کوچک، بند رومی و کلید که معروف هستند را برروی آنها ایجاد می کنند همچنین رنگ آبی و سفید از رنگ های غالب در بافت زیلوها هستند و گاهی رنگ نارنجی، قرمز و سبز هم استفاده می کنند.  ناگفته نماند رنگ ها استفاده شده در زیلوها رنگ های طبیعی هستند که از گیاهانی همچون روناس، پوست گردو و … تهیه می شوند. و علت استفاده از این رنگ های طبیعی، ثابت ماندنشان است. از نظر رنگ زیلوها به سه دسته تقسیم می شوند: دسته ی اول زیلو با رنگ سفید و آبی که در مساجد استفاده می شود. دسته دوم زیلو جوهری که با رنگ گلی و آبی بافته می شوند و در خانه ها استفاده می شوند و به نسبت قیمت مناسبی دارند. دسته سوم که مرغوبترین آن هاست زیلو با رنگ ها سبز و گلی می باشد. نقش های مورد استفاده در زیلو به دو بخش تقسیم می شود حاشیه یا دج و زمینه؛ حاشیه که ثابت است و از نقش های بسیاری تشکیل مشود ولی زمینه به ذوق و هنر بافنده بستگی دارد. امروزه زیلوها کاربرد چندانی در خانه ها ندارند و بیشتر در مساجد و اماکن زیارتی می توان آن ها را دید.

شعربافی یزد

شعربافی هم یکی از هنرهای سنتی یزد است که تا سال ها قبل رونق بسیاری داشت در ابتدا این هنر توسط زنان بر روی دستگاه های چوبی انجام میشد و کمکی به اقتصاد خانواده بود اما بعد از مدتی بصورت کارگاهی درآمد و مردان هم به این هنر مشغول شدند. شعر بافی نوعی از هنرهای دستبافت یزد است و نمونه های کمی به نسبت گذشته می توان در شهر یزد دید.

ترمه یزد

هنر ترمه بافی یزد حدود چهارصد سال سابقه دارد و زردتشتیان آن را در دوخت نوعی شلوار برای جشن ها استفاده می کردند. ترمه پارچه است که تار آن ابریشمی و پودش نخ، پشم، کرک الوان و ابریشم است. بافت ترمه در گذشته با انگشت انجام می شد و از این رو به انگشت باف شهرت داشت ولی بعدها این کار به صورت نیمه دستی انجام شد و برای بافت آن از دستگاه های مخصوصی استفاده می کردند. بته و جقه، طرح شاه عباسی و شاخ گوزنی طرح های رایج مورد استفاده در ترمه ها هستند. همچنین انواع مختلف ترمه عبارتند از شال بندی، شال چارقدی، شال راه راه، شال اتابکی، شال محرمات، شال رضای، شال کشمیری، شال یزدی و … . بازار ترمه امروزه در شهر یزد رونق خوبی دارد و می توان بعنوان سوغات یزد آن را تهیه کرد.

دستبافت های یزد

بخش عمده ی صنایع دستی یزد پارچه های مختلفی است که به سبک های مختلفی در یزد بافته می شوند و هر کدام نام منحصر بفردی دارند، که به بعضی از این موارد اشاره ی کوتاهی داریم:

شمدبافی یزد:

پارچه ای نازک که در بافتش از ابریشم مصنوعی (ویسکوز) یا نخ پنبه ای استفاده می کنند و بعنوان روانداز در فصل تابستان استفاده می شود. در بافت شمد از طرح های ساده ای استفاده می کنند که معمولا چهارخانه هستند.

دستمال یزد:

در شهر یزد دستمال هایی با طرح ها و رنگ های مختلف و مصارف گوناگون از ویسکوز یا همان ابریشم مصنوعی بافته می شوند. نام های دیگر این محصول ابریشمی و عشایری معروفند.

دندانی یزد: این نوع به جامه ی زردشتیان معروف است و بصورت ظاهرا ساده اما پر زحمت بافته می شوند.

شال بافی یزد: شالبافی هم یکی از هنرهای رایج یزد بوده که آن را از نخ پنبه ای می بافتند و معمولا تولید کارگاهی داشته است.

منبع : نشاط آوران